Suret Meselesini Açıklar mısınız? Halis Hoca (Ebu hanzala) Cezaevinden Soru Cevap
Diğer sosyal medya hesaplarımızdan yayınlamadığımız özel paylaşımlarımızdan güncel olarak haberdar olmak için linke tıklayarak WhatsApp hattımıza abone olabilirsiniz; https://bit.ly/2xHiHzN
Soru:
Hocam! Son zamanlarda "suret" konusunda çok fazla soru alıyoruz. Çoğunlukla çocuk kıyafetlerinde bulunan resimlerin hükmü soruluyor. Konuyu detaylı olarak açıklayabilir misiniz?
Suret konusunu; Kur'ân, sahih sünnet ve ashabın anlayışı/yaşayışı yönünden ele alacağım. Konu hakkında varid olan nasları belli başlıklar altında toplayacak, her başlığa dair umde/esas olan nasları zikredeceğim. Sonra da bu nasların nasıl anlaşılması gerektiğine dair bazı ölçüler zikredeceğim. Çaba bizden başarı Allah'tandır.
1. Grup: Resim/Heykel/Suret yapımına cevaz veren naslar: “Ona dilediği şekilde mabedler, heykeller, havuz genişliğinde çanaklar ve yerinden sökülmeyen kazanlar yaparlardı. Ey Davud ailesi! Şükretmek için (salih) amel işleyin. Kullarımdan şükredenler pek azdır.” ( 34/Sebe’, 13)
Bu ayet açık bir şekilde, Süleyman’a (as) hizmetkâr kılınan cinlerin onun (as) için heykeller/temasil yaptığını beyan etmektedir. Selef imamları da kelimeyi böyle tefsir etmiş ve şunu söylemişlerdir: “Süleyman’ın (as) şeriatında resim/heykel yapmak yasak değildi. (Bk. Zadu’l Mesir Fi İlmi’l Tefsir, Hasan-ı Basri’den naklen) Bizim şeriatımızda ise bu yasaklandı. (Fethu’l Bari, 5949. hadis şerhi, Ebu’l Aliye’den naklen)”
Buradan şunu anlarız: Resim/Suret/Heykel yapımının yasaklanması, akideye/tevhide taalluk eden bir mesele değildir. Şayet akidevi/tevhidî bir mesele olsa tüm peygamberlerin şeriatında yasaklanırdı. Allah Resûlü’nün (sav) resmi yasaklaması (aşağıda gelecek), putperest bir toplumda şirki hatırlatan ve şirke götüren yolları kapatmak içindir. Seddu zeria babındandır. Konuya dair rivayetlerde kullanılan ağır uslup/tehdit; sakındırma ve bu âdeti İslam toplumundan söküp atmak içindir.
2. Grup: Resmi/Sureti kesin dille yasaklayan naslar: “Melekler içerisinde köpek ya da suret olan eve girmezler.” (Buhari, 5949; Müslim, 2106)
“Suret yapanlar kıyamet gününde ateş ehlinin azabı en şiddetli olanlarıdır.” (Buhari, 5950; Müslim, 2109)
“Suret yapanlara kıyamet günü azap edilecek ve onlara ‘yaptıklarınızı/ yarattıklarınızı diriltin’ denilecek.” (Buhari, 5951; Müslim, 2108)
“Allah dedi ki: ‘Benim yarattığım gibi mahlûk yaratmaya kalkışan kimseden daha zâlim kim olabilir. Haydi bir zerre yaratsınlar. Yahut bir tane veya arpa tanesi yaratsınlar.’ ” (Buhari, 5953; Müslim, 2111)
Bu rivayetlerden şunu anlıyoruz: Resim/Suret yapmak ve üzerinde resim olan eşyaları kullanmak kesin bir diller yasaklanmıştır. Melekleri İslam toplumundan uzaklaştırdığı ve sahibini şiddetli bir azaba uğrattığı için, tehlikeli bir yasaktır ve Müslim kesinlikle uzak durmalıdır.
3. Grup: Yasaklanan ve haram olan suretin/resmin mahiyetini açıklayan naslar: “Aişe odasındaki bir rafa resimli bir perde takmıştı. Peygamber (sav) onu yırttı. Bunun üzerine Aişe onun kumaşından iki minder yaptı. O minderler orada dururdu ve Peygamber (sav) onların üzerine otururdu.” (Buhari, 2479)
Aişe dedi ki: “Peygamber (sav) yanıma girdi. Ben içinde suretler bulunan bir yaygıdan perde yapmıştım. Onu kaldırdı. Ben de ondan iki yastık yaptım.” (Müslim, 2107)
“Ebu Hureyre’den (ra) rivayete göre, şöyle demiştir: Resûlullah (sav) şöyle buyurdu: ‘Bana Cibril geldi ve şöyle dedi: ‘Dün gece sana gelmiştim. Yanına girmekten beni başka bir şey alıkoymazdı. Ancak kapı üzerindeki perde de resimler vardı ve evde bir köpek bulunuyordu. Evdeki o resimlerin başlarının kesilmesini emret o zaman ağaç gibi görünebilir. O örtü için de emir ver, kesilip yere atılıp çiğnenen iki minder yapılsın. Köpek için de emret evden çıkarılsın.’ ’ Resûlullah (sav) bunları yaptı. Köpek Hasan ve Hüseyin’in olup odanın bir köşesindeydi. Peygamber (sav) emretti de o da oradan çıkarıldı.” (Ebu Davud, 4158; Tirmizi, 2806)
Bu naslarda anlıyoruz ki: üzerinde resim olan şey parçalanır, yastık/minder gibi üzerine oturulan/ayak altına alınan/değersiz hâle getirilir veya resmin baş/kafa kısmı izale edilirse; yasak olan resim kapsamından çıkmış olur. Bu da yasak olan resmin duvarlara asılan, yüksek yere konan yani tazim edilen resim olduğunu gösterir.
Küfrün Karanlıklarından, Vahyin Aydınlığına…