Karşılaştığımız Eleştirilere Nasıl Yaklaşmalıyız? Sorusuna Halis Hoca'mız (Ebu Hanzala) cezaevinden yazdıklarıyla cevap veriyor.
İslami harekete yöneltilen eleştirileri iki kısma ayırabiliriz:
1. Dışarıdan gelen eleştiriler:
2. İçeriden gelen eleştiriler:
a) Nasihat
b) Yıkıcı fitne
1. Dışarıdan gelen eleştiriler:
Dışarıdan kastım kafirlerin yaptığı eleştirilerdir. Müminleri yalanlamak, küçümsemek, niyetlerini sorgulamak, dini ifsad etmekle suçlamak gibi eleştiriler
Şirk ehlinin eleştirileri tevhid daveti olduğu sürece var olacaktır. Bu eleştiriler karşısında Allah (cc) şu tavsiyelerde bulunur:
"Andolsun ki onların söylediklerinden dolayı göğsünün daraldığını (çok sıkıldığını) biliyoruz. (Bu sıkıntıdan kurtulmak için) Rabbini hamdiyle tesbih et ve secde edenlerden ol. Yakin (ölüm) sana gelinceye dek Rabbine ibadet/kulluk et!" (15/Hicr, 97-99)
"(Öyleyse) onların söylediklerine sabret! Güneş doğmadan ve batmadan önce Rabbini hamd ile tesbih et. Gecenin bazı saatlerinde ve gündüzün iki ucunda tesbih et ki (Rabbin senden, sen de Rabbinden) razı olasın." (20/Tâhâ, 130)
2. İçerden gelen eleştiriler:
İçerden kastım müminlerden veya İslami gruplardan gelen eleştirilerdir.
İçerden yöneltilen eleştiriler bir elekten geçirilmelidir. Zira eleştiri yapıcı bir nasihat olabileceği gibi; yıkıcı bir fitne de olabilir.
"Andolsun ki münafıklar, kalbinde hastalık bulunanlar ve Medine'de asılsız haberleri yayanlar, bu (yaptıklarına) bir son vermezlerse seni onların başına musallat ederiz. Sonra da orada çok az bir süre sana komşuluk edebilirler. Mel'unlar olarak... Nerede bulunurlarsa yakalanır ve (kökleri kuruyana dek) öldürülürler. (Bu,) önceden yaşamış olanlar hakkında Allah'ın sünnetidir/yasasıdır. Sen, Sünnetullah'ta hiçbir değişiklik bulamazsın." (33/Ahzâb, 60-62)
Yıkıcı Eleştiri ile Nasihati Nasıl Ayıracağız?
• Nasihat, nasihata muhtaç olana yapılır. Yıkıcı eleştiri muhataba değil; muhatabın gıyabında veya ulu orta yerde yapılır.
• Nasihat bir hatırlatma ve tebliğdir. Yıkıcı eleştiri ise ıslah için değil nefsin konuşmasıdır.
• Nasihat; açık, net ve anlaşılırdır. Biri İslam'ın yasakladığı bir şey yapmış, sınırları çiğnemiş veya bir vacibi terk etmiştir. Yıkıcı eleştiri kapalı, bulanık ve anlaşılmazdır. Eleştiri yöneltilen konu ihtilaflıdır, mübah olan tercihlerde veya bir yapının maslahatı için belirlenmiş kurallardadır. Bu sebeple sonuç elde etmek mümkün değildir.
• Nasihatte gaye; Allah'ın rızası ve müminlerin ıslahıdır. Yıkıcı eleştiri önce sahibini sonra eleştiri yönelttiği insanları yıpratır. Nasihat ortamından kalkan manevi bir hafifleme; eleştiri ortamından kalkan vicdanen rahatsızlık duyar.
• Nasihatçinin insan ilişkileri yapıcı, ahlakı güzeldir. Ticaretinde, aile hayatında ve İslami çalışmada çevresine sevgi, merhamet ve huzur yayar. Eleştiri ahlakına sahip insanlar kendileriyle ve çevreyle kavga içindedirler. Eleştirici kendi varlığından rahatsız olduğu gibi; insanlar da onun varlığından rahatsızdır.
• Nasihat hatanın akabinde uygun zamanda yapılır. Eleştiri ise kaybedilen bir menfaat veya korkulan bir zarar sonrasında yapılır.
• Nasihat edenin amacı ıslahtır; buna binaen yalnızca muhatabına konuşur. Yıkıcı eleştiri yapanın amacı bozgunculuktur; buna binaen günahına ortak arar.
Sonuç olarak:
Karşılaştığımız şey yıkıcı eleştiriyse; eleştiriden ve sahibinden Allah'a (cc) sığınmalı, bizi günahına ortak kılmasına müsaade etmemeli, kardeşlerimizi bu yıkıcı desiseden haberdar etmeliyiz.
Şunu hiç unutmamalıyız: Hareketin olduğu yerde mutlaka eleştiri olacaktır. Resûller dahi eleştirinin önüne geçememiştir. Eleştirileri bitirmek gibi imkansız hedeflerdense; eleştirilere karşı İslam ahlakıyla ahlaklanmayı, kendimizi ve kardeşlerimizi müdafaa etmeyi öğrenmeliyiz.
ÖNEMLİ BÖLÜMLER
00:14 Karşılaştığımız Eleştirilere Nasıl Yaklaşmalıyız?
00:23 Dışarıdan gelen eleştiriler
01:28 İçeriden gelen eleştiriler
02.42 Sünnetullah - Allah’ın değişmeyen yasası
03:38 Yıkıcı Eleştiri ile Nasihati Nasıl Ayıracağız?
04:22 Nasihat; açık, net ve anlaşılırdır.
04:33 Yıkıcı eleştiri kapalı, bulanık ve anlaşılmazdır.
06:01 Yıkıcı eleştiri yapanın amacı bozgunculuktur