Tevhid Kitap
Kategori :

İlmi Sorular

Açıklama :

Nesih ve mensuh konusu hakkında bilgi verir misiniz? sorusuna Halis Hoca (Ebu Hanzala) cevap veriyor.

Diğer sosyal medya hesaplarımızdan yayınlamadığımız özel paylaşımlarımızdan güncel olarak haberdar olmak için linke tıklayarak WhatsApp hattımıza abone olabilirsiniz; https://bit.ly/2xHiHzN

Soru:
Kuran’da nesih ve mensuh konusunun olmadığını söylüyorlar. Biraz bilgi verir misiniz?

Cevap:
Allah (cc) Kur’an-ı Kerim’de diyor ki:

Biz bir ayeti neshettiğimizde ya da unutturduğumuzda, ondan daha hayırlısını ya da bir benzerini (onun yerine) getiririz. Allah’ın her şeye kadîr olduğunu bilmez misin? (2/Bakara, 106)

Biz bir ayeti başka bir ayetle değiştirdiğimizde -elbette, Allah ne indirdiğini en iyi bilendir- derler ki: “Sen ancak bir müfterisin!” (Hayır, öyle değil!) Bilakis, onların çoğu bilmiyorlar. (16/Nahl, 101)

Bu ayeti kerimeler açık bir şekilde Kur’an’ı Kerim’de neshin olduğunu göstermektedir. Peki nesh nedir?

Nesih: Sonradan gelen bir hükmün önceden sabit olan bir hükmü ortadan kaldırmasıdır. Yani diyelim ortada bir hüküm var. Sonra başka bir hüküm geliyor, var olan bu hükmü kaldırıyor.

Bunun örneği nesh ayeti Bakara suresinde geçen kıble ile ilgili olan ayettir. İlk etapta müslümanlar kıble olarak Mescidi Aksa’ya yöneliyorlardı. Peygamberimiz (sav) sürekli Mescidi Haram’a yönelmeyi istediği için Allah (cc) Mescidi Aksa’ya yönelmenin hükmünü kaldırdı. Onun yerine artık namazlarınızda Mescidi Haram’a yöneleceksiniz dedi. Bu bir neshtir.

“Elbette, yüzünü semaya çevirip durduğunu bilmekteyiz. (Çokça yaptığın duaların neticesi olarak) seni hoşnut olacağın kıbleye yönelteceğiz. Yüzünü Mescid-i Haram’a çevir. Ve siz de her nerede olursanız yüzünüzü Mescid-i Haram’a çevirin. Şüphesiz ki kendilerine Kitap verilenler, (kıble emrinin) Rablerinden gelen hak bir emir olduğunu bilmektedirler. Allah onların yaptıklarından gafil değildir.” (2/Bakara, 144)

Bir başka örnek Enfal suresinde:

“Ey Nebi! Müminleri savaşa teşvik et. Sizden sabırlı yirmi kişi, (onlardan) iki yüz kişiyi yenilgiye uğratır. Sizden yüz kişi olursa, kâfirlerden bin kişiyi yenilgiye uğratır. Bu, onların anlamayan bir topluluk olmalarındandır. (8/Enfâl, 65)

Şimdi, Allah (yükünüzü) hafifletti ve sizde zayıflık olduğunu bildi. Sizden sabırlı yüz kişi, (onlardan) iki yüz kişiyi yenilgiye uğratır. Sizden bin kişi, onlardan iki bin kişiyi Allah’ın izniyle yenilgiye uğratır. Allah, sabredenlerle beraberdir. (8/Enfâl, 66)

Bu iki ayette neshin olduğunu görüyoruz. İlk etapta müslümanlardan bir kişi kafirlerden 10 kişiye karşı iken bu Allah (cc) tarafından hafifletilerek, bire karşı iki olarak değiştirilmiştir.

İçkinin haram kılınma merhaleleri bu aynı zamanda bir neshtir.

İslam şeriatı gelmeden önce birileri Kur’an’da nesih mensuh niye yoktur diyorlar.

Şöyle diyorlar: Biz Kur’an’da nesih vardır dersek bu şu anlama gelir: ‘Allah (cc) önce bir hüküm koydu. Bu hükmü tam güzel bir şekilde koyamadı. Daha sonra bundan pişman oldu. Bu hükmü kaldırdı. Yeni bir hüküm getirdi. Haşa bu Allah’a eksiklik izafe etmek gibi bir şey olur’ diyorlar.

Allah (cc) kendisi için diyor ki:
“O, yaptıklarından sorulmaz; onlarsa sorulurlar.” (21/Enbiya, 23)

“Allah hüküm verir. Hiç kimse (hükmün gerçekleşmesine) engel olamaz. O, hesabı çabuk görendir.” (13/Ra'd, 41)

Allah (cc) bir hüküm koyar bazen de onun hükmünü değiştirir. Allah (cc) bilmediğinden değil kullarını imtihan etmek için böyle yapar. Hele bakar kulları Benim iki hükmüme de hakiki anlamda iman edecekler mi yoksa hakiki anlamda iman etmeyecekler mi Allah (cc) bunu görmek için istediği indirir. İstediği hükmü de nesh eder.

Her gelen peygamber kendinden önceki peygamberin şeriatını nesh etmemiş midir? Koca bir şeriatın nesh olduğuna inanıyoruz da Kur’an-ı Kerim’de cüzi olan bir takım neshlerin olduğuna mı inanmıyoruz.

Mesela İsa (as) geldiğinde ne dedi?

“Benden önceki (Tevrat’ı) doğrulayıcı ve (Tevrat’ta) sizlere haram kılınmış bazı şeyleri helal kılmak için Rabbinizden bir ayetle size geldim. Allah’tan korkup sakının ve bana itaat edin.” (3/Âl-i İmran, 50)

Musa’nın haram kılmış olduğunu İsa (as) helal hale getirmiştir. Nesih hem teorik olarak hem de pratik olarak vardır. 3-5 tane Avrupalı bunu eleştirdi diye Kur’an-ı Kerim’de var olan bir kavramı inkar etmek bu akıllıca bir davranış değildir.

Küfrün Karanlıklarından, Vahyin Aydınlığına...

Yorum yapabilmek için üye olmalısınız.
03:08
8:36
İlmi Sorular
1018 views   2019-08-28
3:29
3:44
3:27
3:48
02:20